Uçak korkusu yaşayanlar için, uçaklar ne kadar güvenli?
Her gün ortalama 3 milyon insan uçakla seyahet ediyor tüm dünyada. 2000 yılında 1.09 milyar insan uçakla taşınırken toplamda 18 milyon uçuş gerçekleştirilmiş. Bunların ise sadece 20’sinde ölümcül kazalar gerçekleşmiş.
ICAO (Dünya Sivil Havacılık Birliği) ‘nin yaptığı açıklamaya göre, bir uçuşta kaza yaşamadan uçuşu gerçekleştirme ihtimaliniz %99.99. 0.014 kişi her 100 milyon yolcu / kilometre oranında bir ölümle karşılaşmaktayız.
İnsanlar neden korkuyor anlamak zor. Çünkü şu andaki en güvenli taşıma aracı olarak öne çıkıyor uçaklar, tabii asansör ve yürüyen merdivenleri saymazsak 🙂
1- Uçak kazaları ne kadar sıklıkta olur?
Her gün binlerce uçak havalanıyor ve başarıyla iniş yapıyor yılda en fazla 1-2 arasında uçak kazası görülürse görülür denilecek kadar azdır.
2- Yolcu uçaklarında nasıl sistemler mevcut?
Yolcu uçaklarında öyle sistemler vardır ki inanmanız güç..
Kalkış ağırlığını görüntüleme,uçağın yüksekliğini sabitleme,uçağın hızını sabitleme,otomatik pilot,ILS iniş vs.. gerçekten 10 numara bir sistem bulunur her uçaklarda.. Mesela uçuş boyuca uçak neden fazla hareket etmiyor? çünkü rotayı otomatik olarak takip ediyor takip boyuca çarpışmalara karşı olmakla beraber bir çok uyarıcı sistemler mevcut eğer uçuş sırasında uçak otomatik pilota bağlı olarak rotayı takip etmeseydi ve direksion hep pilotun elinde olsaydı uçak defalarca sallanırdı belki de otobüsle gittiğinizi sanırdınız 🙂
3- Hava şartları kötü ise?
Sisli ve karlı hava olsun hatta gece olsun pilotlar kokpitte uçağın yüksekliğini (yere basmasına ne kadar mesafe olduğunu) + yönünü (yukarı mı aşağı mı sağa mı sola mı ilerliyor gibi) + uçağın hızını + ve diğer ekrandan pistin nerede olduğu görebiliyorlar bununla beraber piste inilecek ayarlanmış rotayı otomatik pilot yoluyla takip edip inebilirler eğer ki durum vahim görülüyorsa ILS iniş yapabilirler ILS iniş ile seçilmiş olan pistin heading + frekans bilgilerini girip daha sonra ILS uyguladıktan sonra hem otomatik alçalma hem de otomatik hizalama yoluyla tamamen otomatik inebiliyorlar pilotların kokpit pencerelerine bakmalarına hiç gerek kalmıyor. Rüzgara karşı ise.. zaten günümüzdeki uçaklar rüzgara karşı dayanıklıdır sadece sert rüzgara karşı gereken belli bir derecede flap (kanat) açılır uçağı sakin tutar büyük bir problem değildir yani.
4- İniş sırasında iniş tekerlerini açmayı unutursa?
🙂 komik bir soru olsa da bazı insanların aklına gelebiliyor bu soru, bunun için kokpitte uyarı veren bir ses bulunmaktadır, örneğin: çok yüksektesin!, yavaşla!, tekerleri aç! gibi İngilizce olarak seslenir ve pilotları uyarır.
5- Kalkış sırasında korkuyorum
Uçağın kalkışı sırasında uçak kazaları çok nadirdir bu tarz kazaların olma sebebi uçağın tipi büyük ve ağır olduğu ve pistin yeterli uzun olmadığı zamanlar uçak kalkış sırasına geçmek için koşarken yeterli hız alamadığı için havadayken uçağın burnu 90’C e kadar havaya kalkar ve düşüşe geçer.
Kalkış sırasında olası kaza riski çok düşüktür ama mümkündür de genelde Boeing 747 gibi ağır araçların askeri havaalanı pisti gibi küçük pistlerden kalkış yapmasıyla ortaya çıkabiliyor onun dışında kalkıştan sonra yeterli hız alınmazsa uçak tipi ne olursa olsun uçamayıp çakılmaya gidecektir ama burada korkmayın derim en başta bahsettiğim gibi her gün binlerce uçak havalanıyor ve başarıyla iniyor kazaya gidenlerin büyük kısmı inişte görülür.
Kalkış öncesi flapler 15 dereceye (flap derecesi duruma göre değişir) alınır daha sonra kalkışa hareket edilir flaplerin 15 derece açık olmasının sebebi ise uçağın iyi tırmanış yapabilmesi içindir.
6- İniş sırasında korkuyorum
Uçak inişe geçmeden önce kule ile irtibata geçer kulenin belirlediği pist ve pist bilgileriyle inişe başlar.
İniş sırasında eğer ILS destekleyen bir pist ise bu piste ILS veya manuel olarak inecektir belli yükseklikte belli bir hız ve flap ayarıyla alçalır pisti göremese de navigasyon ve yükseklik,yön,hız gösterge ekranı desteğiyle rahatlıkla inebilir. Genelde uçak kazaları büyük kısmı pilot hatalarıdır diyebiliriz.
7- Çarpışma korkusu
Her gün binlerce yolcu uçakları aynı anda uçmasına rağmen uçaklar bir biriyle çarpmışmıyor çünkü trafiği takip eden TCAS II sistemi ile kokpit ekibi uyarılıyor, ancak buna rağmen çarışma mümkün müdür evet mümkün ama bu sistemler sayesinde çok nadir yaşanmıştır.
8- Uçaklar dağ tepe gibi yeryüzü şekillerine çarpabilir mi?
Mümkün, fakat bunu önlemek için uçaklarda bulunan GPWS sistemi vardır bu sistem sayesinde pilotlar çevrelerindeki dağ ve tepeden yeterli ayrımı yaparlar. Ayrım yeterli olmayınca sistem kokpit ekibini sesle uyaracaktır. İsparta kazasında en büyük sorunlardan biri ise bu sistemin çalışmıyor olmasıydı.
9- Ya türbülans?
Bugüne kadar türbülans yüzünden uçak kazası yaşandığı görülmemiştir, türbülans sırasında kokpit ekipleri 45-50 derece flap açıp türbülansı engelleyebiliyor, tabi ki türbülans sırasında kemerinizi bağlı tutmanızı tavsiye ederim. Türbülans yüzünden uçak kazası olasığı çok düşüktür.
10- Motorlar durursa?
Motorlar durursa kokpit ekipleri belli aralıkta flap açar uçağın hızı düşse de havada kuş gibi asılı olarak (böyle 1 saat kadar ilerleyebildiği görülmüştür) bu süre boyunca pilotlor inilecek bir havalimanı veya müsait bir düz alanı bulurlar ve inmek için alçalmaya geçer.
kaderinda olum varsa olursun, kok yer fark etmez, o ALLAHin ellerindedir.. bende stres yasiyorum ucakda onun icin ucdugum zaman genelde sarhos olurum ))
Rusyadaki dubai havayolları kazasını anlatır mısın?
Bu kadar basit bir şekilde düşüyor ki uçaklar hayret ediyorum.
Orada yaptığım yorumu buraya kopyalıyorum ve sizden tatmin edici bir cevap beklioyrum.
hani uçaklar kolay düşmezdi. Hani herşeyin yedeği vardı? Hani pilotlar işine tam hakimdi? Hani ölüm riski kaç milyonda bir di? İşte ordaki insanlar için ölüm riski yüzde yüz aslında. Hepsi yalan aslında değil mi? Neymiş pilot ısrar etmiş inmekte, bu nasıl iştir? pilot manyak hadi kule ne iş yapıyor ? ondan önceki uçaklar inemedi, kuledeki adam deseydi ya burası kapalı en yakın şuraya gidin bu kaadar kolay bir şeyle çözülebilen bir şey nasıl 65 kişinin ölümüne sebep olabiliyor? Biri açıklama yapsın Allah aşkına
Merhaba, bazı konularda yanılıyorsunuz.. Ölüm riski %100 ise o zaman arabaya da binmeyin arabalar daha sık kaza yaptığı aşikar iken neden yılda en fazla 1-2 uçak kazası yüzünden böyle düşündünüz? Ben bu yazımda uçaklar kaza yapmaz da dememişim ama siz sanki ona göre yorumlamışsınız. Rusya’da düşen uçağın düşüş şekli normal görülmüyor tıpkı Kazan,Rusya’da olan uçak kazası gibi dik olarak düştüğü görülüyor.. Gerçekten ilginç bir kaza neden dikey düştüğünü ben de anlamadım kesinlikle bir aksilik var, pilotaj hatası,intihar girişimi ya da teknik bir arızadan dolayı olabilir. Görünüşe göre uçak 2. iniş denemesini yaparken düşmüş o an son 500 ft içinde sis olduğu söyleniliyor biraz zor şartlarda iniş denemesi olmuş ama buna rağmen sisli karlı havada hiç mi uçak inmedi? bugüne kadar daha beter hava şartlarında uçaklar indi onlar düşmedi bu düştü nedeni de henüz belli değil yani başta dediğim gibi pilot intihar etmek istemiş bile olabilir gerçeği görmeden bilmeden bir şey söyleyemiyoruz ama kara kutu kayıtları yardımcı olacaktır. Örneğin bir BMW aracı kullanan şoför kaza yaptı diye ben BMW güvenli değildir ya da arabalar güvenli değildir diyemem bu işin içinde beceriksiz şoför var o da bir insan pilotlar da bir insan. Bir de intihar,suikast,kaza vs.. bunlar günümüzde olabilen şeylerdir 17 Temmuz 2014’te Malezya Havayolları da maalesef Rus ordusu tarafından vurulmuştu, o uçağa bir saldırı düzenlenmişti bu uçağa terör saldırısı gerçekleşme ihtimali de var yani uçağın düşmesi için tek bir neden yok ama bu nedenler olmaksızın uçak teknolojisi o kadar kaliteli ki aklı başında bir pilot ve üzerinden geçeceği devletlerin de milletlerin de barışçıl olduğu sürece güvenle uçağa binip istediğiniz yere uçabilirsiniz ama bugünler şunu görüyoruz ki insanlık ölmüş terör saldırıları olduğu gibi suikast ve intihar girişimleri de artmış durumda. Gemi de olsa batar, araba da olsa kaza yapar e uçak bir uzaylı aracı değil ya diyeceğim ama uzaylı aracı bile kaza yapar tıpkı 7 mayıs 1989’da Güney Afrika’da düşen bir UFO aracı gibi.. Geçen sene Mart ayındaki Germanwings havayolu kazası da bir intihar nedeniydi kimse bundan dolayı gidip uçak seyehatı güvenli değil diyemez pilotun psikolojik sorunları olduğu ortaya çıktı çünkü. Benim bu yazımdaki amaç uçakların ne kadar güvenli olduğunu anlatmak ve uçak seyehatınden korkan vatandaşları aydınlatmaktır. Anlatım kaynağı her ne kadar kendi tecrübeme dayalı olsa da gayet bilimsel ve gerçektir ama uçak hiç düşmez diye bir şey kesinlikle olamaz ama uçaklar hala dünyanın 1 numaralı en iyi ulaşım aracıdır.. Umarım anlatabilmişimdir.
Çok teşekkürler. bir bebzede olsa rahatlattınız beni. Gerçekten cok geriliyorum uçakta.